TA’LIM
Umumiy ma’lumot
O’zbekiston Respublikasining ta`lim tizimi quyidagilardan iborat:
- davlat ta`lim standartlariga muvofiq ta`lim dasturlarini amalga oshiruvchi davlat va nodavlat ta`lim muassasalari;
- ta`lim tizimi ishlashi va rivojlanishi uchun kerakli tadqiqot ishlarini olib boruvchi ilmiy-pedagogik tashkilotlar;
- ta`lim sohasidagi davlat boshqaruv organlari shuningdek ular boshqaruvi ostidagi korxona, muassasa va tashkilotlar.
O’zbekiston Respublikasi ta`lim tizimi yagona va yaxlitdir.
O’zbekiston Respublikasida ta`lim quyidagi ko’rinishlarda amalga oshiriladi:
- maktabgacha ta`lim;
- umumiy o’rta ta`lim;
- o’rta maxsus kasb-hunar ta`limi;
- oliy ta`lim;
- oliy ta`limdan keyingi ta`lim;
- malaka oshirish va kadrlarni qayta tayorlash;
- maktabdan tashqari ta`lim.
Ta`limni boshqarish organlari
Ta`lim tizimining umumiy boshqaruvini Vazirlar Mahkamasi amalga oshiradi. Shuningdek, Vazirlar Mahkamasi alohida oliy ta`lim muassasasi, Toshkent Islom Universiteti, shuningdek xalqaro mashhur xorijiy OTMlar (MDU, Westminster Universiteti va hokazo) filiallarini bevosita boshqaradi.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi kompetentsiyasiga quyidagilar taalluqli:
- ta`lim sohasida yagona davlat siyosatini olib borish;
- davlat ta`lim boshqaruv organlariga rahbarlik qilish;
- ta`limni rivojlantirish dasturlarini ishlab chiqish va amalga oshirish;
- ta`lim muassasalarini yaratish, qayta tashkil etish va bekor qilish tartiblarini belgilash;
- ta`lim muassasalari akkreditatsiyasi, pedagogik va ilmiy kadrlar attestatsiyasi tartiblarini belgilash;
- boshqa davlatlar ta`lim muassasalariga O’zbekiston Respublikasi hududida ta`lim ko’rsatish huquqini beruvchi ruxsatnomalar berish;
- qonunchilikka mos ravishda xorijiy davlatlarning ta`lim haqidagi hujjatlarini tan olish tartibini belgilash va teng-kuchli kanligini o‘rnatish;
- davlat ta`lim standartlarini belgilash;
- davlat namunasidagi ta`lim hujjatlarini va ularning berilish tartibini belgilash;
- ta`lim muassasalariga qabul tartibi va davlat grantlari miqdorini belgilash;
- davlat oliy ta`lim muassasalari rektorlarini tayinlash;
- ta`lim olayotganlarni bir akkreditatsiyalangan ta`lim muassasasidan boshqasiga o’tkazish tartibini belgilash;
- qonunchilikda nazarda tutilgan boshqa vakolatlar.
O’zbekistonda ta`lim tizimlari faoliyati bevosita boshqaruvini ikki vazirlik — Xalq Ta`limi Vazirligi (XTV) va Oliy va O’rta Maxsus Ta`lim Vazirligi (OO’MTV) — amalga oshiradi.
XTV maktabgacha, maktabdan tashqari muassasalar va umumiy ta`lim maktablari faoliyati uchun mas`uldir. XTV boshqaruvida o’qietuvchilar malakasini oshirish 5 OTM va 16 instituti mavjud. Vazirlik joylardagi tegishli ta`lim muassasalari faoliyatini metodologik boshqaruvchi viloyat, tuman va shahar xalq ta`limi bo’limlariga ega.
O‘zbekiston Respublikasi XTV tizimi TASHKILIY STRUKTURASI
OO’MTV respublikada oliy va o’rta maxsus, kasb-hunar ta`limiga rahbarlik qiluvchi davlat boshqaruv organi hisoblanadi.
Vazirlik o’z faoliyatida O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga hisob beradi.
Vazirlik tizimiga O’rta maxsus, kasb-hunar ta`limi markazi, Oliy va o’rta maxsus ta`lim, kasb-hunar ta`limini rivojlantirish markazi, idoraviy mansub oliy o’quv yurtlari kiradi.
O‘zbekiston Respublikasi OOMTV tizimi
TAShKILIY STRUKTURASI
Davlatimiz fuqarolarining bilim olishlari O‘zbekiston Respublikasi konstitusiyasi bilan kafolatlangan. O‘zbekiston Respublikasi yoshlar tarbiyasida ta’lim muxim ahamiyat kasb etadi. Vatan ostonodan boshlanganidek, bolalarimiz ta’lim-tarbiyasi oiladan boshlanadi. Demak, kelajak avlodimiz har taraflama yetuk, sog’lom, bilimli, o‘z vataniga sadoqatli bo‘lib yetishishi uchun har birimiz mas’ulmiz. E’tiboringizga ta’lim tiziminingning asosiy boshqaruv organlari, XTV va OO‘MTV to‘g’risidagi, Nizomlarini havola qilamiz. Ta’lim va tarbiya to‘g’risidagi fikr-mulohazalaringizni forumning «Ta’lim» bo‘limida bildir.
